liczebnik nieokreślony
  • zapis liczebników
    9.02.2006
    9.02.2006
    Szanowni Państwo, chciałam jeszcze raz zapytać o pisownię liczebników – czy w jednym tekście, a nawet na jednej stronie można napisać liczebniki za pomocą słów i cyfr. Np. „W więzieniach było tysiące osób. Dwie trzecie skazanych wraca do więzienia, 20 % nieletnich i 55 % dorosłych”, „W ośrodkach zamkniętych jest dwa miliony (czy 2 mln?) uchodźców”, „Jedna na czterdzieści dwie osoby choruje na raka”, „4 tys. więźniów pozostanie tam do końca życia”.
    Dziękuję za pomoc,
    Małgorzata Płazowska
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • dziesiątki

    5.02.2024
    5.02.2024

    Dzień dobry,

    mam problem ze zdaniem:

    "Dziesiątki milionów dzików są zabijane..."

    "Dziesiątki milionów dzików jest zabijanych..."

    Wielki słownik poprawnej polszczyzny podaje, że "składnia liczebników nieokreślonych jest taka sama jak liczebników głównych od pięciu wzwyż".

    Czyli: "Siedem dzików jest zabijanych", ale równocześnie zdanie "Dziesiątki dzików jest zabijanych" brzmi bardzo dziwnie, bo wydaje się, że to "dziesiątki" są podmiotem. Co zatem zrobić z "dziesiątkami milionów"?

  • małe Conieco
    28.05.2012
    28.05.2012
    Witam,
    w zaproszeniu chciałabym wykorzystać sformułowanie: małe co nieco, nie jestem tylko pewna, jak poprawnie to napisać: małe conieco czy małe co nieco, a może małe co nie co. Która forma będzie właściwa? Za pomoc będę wdzięczna,
    Pozdrawiam
    Marta Płoskońska
  • Szereg problemów zostało rozwiązanych, ale: Część problemów została rozwiązana
    23.10.2019
    23.10.2019
    Witam. Nie rozumiem związku zgody w zdaniu: Szereg problemów zostało rozwiązanych. Skąd forma zostało, która kojarzy mi się z rodzajem nijakim, skoro ani problemy, ani szereg nie są rodzaju nijakiego. Z którą częścią podmiotu uzgadniamy orzeczenie, logiczną czy gramatyczną? W „Kurierze Lubelskim” przeczytałam zdanie: Część problemów została już rozwiązana. Czy zdanie jest poprawne? Jeśli tak, to dlaczego orzeczenie jest tutaj uzgodnione z rodzajem żeńskim słowa część?
  • dla dwóch czy dla dwojga?
    5.11.2004
    5.11.2004
    Dzień dobry, które wyrażenie jest poprawne: wycieczka dla dwóch osób czy wycieczka dla dwojga osób.
    Pozdrawiam.
  • kilka sekund później

    11.04.2023
    11.04.2023

    Zapytuję, czy sformułowanie „sekundy później" użyte w poniższym zdaniu jest poprawne gramatycznie?

    „Sekundy później budynek wpadł prosto do wielkiego dołu, a tornado ucichło."


    Wydaje się, że jest to kalka z angielskiego „moments later" – czy poprawniejszy byłby zwrot „kilka sekund później"?

  • nieskończenie wymiarowy
    13.10.2008
    13.10.2008
    Przestrzeń nieskończeniewymiarowa czy nieskończenie wymiarowa? Nieskończenie w tym wypadku pełni funkcję liczebnika nieokreślonego czy przysłówka? Jeśli przysłówka, czy można w takim razie zastosować zasadę [134] WSO? Analogicznie do czysto naukowy? Czy też można wyraz ten potraktować jako skostniały termin i pisać łącznie jak lekkostrawny? W słowniku PWN skończeniewymiarowy napisane jest łącznie. Ale chciałabym zrozumieć, dlaczego.
    Dziękuję.
  • wiele

    22.03.2023
    22.03.2023

    Dlaczego mówimy „w wielu miejscach”, skoro „wiele” wymaga użycia dopełniacza liczby mnogiej? Rozumiem, że są to dwa rzeczowniki w formie miejscownika po przyimku „w”, ale dlaczego „wiele” traci swój wpływ na rzeczownik?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego